I. Bisiklet
II. İlk Bisikletler
III. Penny Farthing
IV. Emniyet Bisikleti
V. Çağdaş Bisiklet
VI. Popüler Kültürde Bisikletler
VII. Bisiklet Yarışı
VIII. Bisiklet Savunuculuğu
IX. Bisikletin Geleceği
Temel Sorular
| Antet | Hususiyet |
|---|---|
| Bisiklet | Tarih |
| Bisiklet | Toplu nakliyat |
| Bisiklet | Nostaljik |
| Bisiklet | Teker |
II. İlk Bisikletler
İlk bisikletler 19. yüzyılın başlarında buluş edildi. Tahtadan yapılmışlardı ve pedalları yoktu. Biniciler ayaklarıyla beraber kendilerini itmek zorunda kaldılar. Bu ilk bisikletlere “hobi atları” ya da “züppe atlar” ismi verildi.
1839'da Kirkpatrick Macmillan isminde İskoç bir demirci, pedallı bir bisiklet buluş etti. Bu, bisiklete binmeyi fazlaca daha basit hale getirdi ve hızla popüler bir ulaşım aracı halini aldı.
1860'lı yıllarda ilk lastik tekerlekli bisikletler buluş edildi. Bu bisikletlere “penny farthings” ismi verildi. Adlarını, ortalama bir kuruş büyüklüğündeki büyük ön tekerlek ve ortalama bir metelik büyüklüğündeki minik arka tekerlekten alıyorlardı.
Penny meteliklere binmek fazlaca zordu ve tehlikeliydi. 1885 senesinde “emniyet bisikleti” isminde olan yeni bir bisiklet türü buluş edildi. Emniyet bisikletinin eşit büyüklükte iki tekerleği vardı ve sürüşü bir kuruşluk metelikten fazlaca daha kolaydı.
Emniyet bisikleti yakın zamanda en popüler bisiklet türü halini aldı ve bugün kullandığımız bisiklet türüdür.
III. Penny Farthing
Penny Farthing, 19. yüzyılın sonlarında popüler olan bir bisiklet türüydü. Ismini ortalama 1,5 metre çapındaki büyük ön tekerleği ve minik arka tekerleğinden almıştır. Penny Farthing, sürmesi zor bir bisikletti ve bununla beraber tehlikeliydi. Sadece popüler bir ulaşım ve eğlence şekliydi.
Penny Farthing, 1870 senesinde James Starley isminde İskoç bir demirci tarafınca buluş edildi. Bisiklet ilk başta “bayağı bisiklet” olarak adlandırılıyordu sadece İngiliz parasına benzemesi sebebiyle kısa vakit sonrasında “Penny Farthing” olarak anılmaya başlandı. Penny Farthing, sürücünün ön tekerleği pedal çevirmesine imkan tanıdığı olan zincir tahrikli ilk bisikletti. Bu, bisikleti el krankları ile çalıştırılan önceki bisikletlerden fazlaca daha süratli hale getirdi.
Penny Farthing bununla beraber havalı tekerleğe haiz ilk bisikletti. Bu, sürüşü fazlaca daha yumuşak ve konforlu hale getirdi. Sadece Penny Farthing hala sürmesi zor bir bisikletti. Büyük ön tekerlek onu üstten ağır ve dengesiz hale getiriyordu ve sürücünün pedal çevirirken bisikleti dengelemesi gerekiyordu.
Penny Farthing birkaç on sene süresince popülerdi, sadece sonucunda yerini emniyet bisikleti aldı. Emniyet bisikletinin daha minik bir ön tekerleği ve daha büyük bir arka tekerleği vardı, bu da onu daha dengeli ve sürüşü daha basit hale getiriyordu. Emniyet bisikletinde ek olarak sürücüyü zincirden korumuş olan bir zincir koruması vardı.
Penny Farthing bugün hala popüler bir yeniliktir. Çoğu zaman geçit törenlerinde ve öteki etkinliklerde kullanılır. Penny Farthing, vintage bir bisiklet sürmenin heyecanını yaşamak isteyen bisiklet tutkunları için de popüler bir seçimdir.
IV. Emniyet Bisikleti
Elmas çerçeveli bisiklet olarak da malum emniyet bisikleti, günümüzde en yaygın olarak kullanılan bisiklet türüdür. 1800'lerin sonlarında buluş edildi ve hızla baskın bisiklet türü olarak penny farthing'in yerini aldı. Emniyet bisikletinin ağırlık merkezi, kuruşluk farthing'den daha alçaktır, bu da onu daha dengeli ve sürüşü daha basit hale getirir. Ek olarak sürücünün daha basit pedal çevirmesine imkan tanıdığı olan bir zincir tahriki de vardır.
Güvenilir bisiklet, ulaşımda büyük bir atılımdı ve bisikletin popüler bir eğlence ve ulaşım şekli bulunmasına destek oldu. Hanımefendilerin bisiklet kullanarak daha basit ve bağımsız hareket edebilmeleri, bayanların oy hakkı hareketinde de rol oynadı.
Emniyet bisikleti seneler içerisinde dişliler, frenler ve süspansiyon şeklinde yeni özelliklerin eklenmesiyle gelişmeye devam etti. Günümüzde her biri muayyen bir gaye için tasarlanmış birçok değişik türde emniyet bisikleti mevcuttur. İster işe gidip gelmek, talep eder eğlenmek ya da yarışmak için bir bisiklet arıyor olun, size müsait bir emniyet bisikleti ne olursa olsun vardır.
Çağdaş Bisiklet
Çağdaş bisiklet, kökenleri 19. yüzyılın sonlarına dayanan, nispeten yeni bir icattır. Sürücünün pedallar üstündeki ayakları tarafınca hareket ettirilen hafifçe, iki tekerlekli bir araçtır. Çağdaş bisiklet, zincir tahriki, pnömatik lastikler ve fren sistemi dahil olmak suretiyle onu öncekilere nazaran daha bereketli ve konforlu bir ulaşım şekli haline getiren bir takım özelliğe haizdir.
Çağdaş bisiklet birçok insan için çağıl hayatın olmazsa olmaz bir parçası halini aldı. Bu, etrafta dolaşmanın kolay ve etraf dostu bir yoludur ve bununla beraber egzersiz yapmanın da mükemmel bir yoludur. Çağdaş bisiklet bununla beraber dünya genelinde milyonlarca insanoğlunun eğlenmek için bisiklet sürmeyi sevilmiş olduğu popüler bir eğlence etkinliği halini aldı.
Çağdaş bisiklet, mütevazı başlangıcından bu yana uzun bir yol kat etti ve artık dünyamızın mühim bir parçası. Özgürlüğün, hareketliliğin ve ilerlemenin sembolüdür ve uzun seneler süresince popüler bir ulaşım ve eğlence aracı olmaya devam edeceği kesindir.
VI. Popüler Kültürde Bisikletler
Bisikletler, bir yenilik olarak ilk günlerinden itibaren her yerde bulunan bir ulaşım aracı olarak mevcut durumlarına kadar yüzyıllar süresince popüler kültürde yer almaktadır. Romanlardan filmlere, müzikten sanata kadar her şeyde kullanıldılar.
Popüler kültürdeki en meşhur bisiklet örneklerinden bazıları şunlardır:
- 1896 yapımı “Bisiklet Hırsızları” filmindeki kuruşluk para
- 1960'ların tv dizisi “The Brady Bunch”taki Schwinn Sting-Ray
- 1980'lerdeki “ET the Fazladan-Terrestrial” filmindeki BMX bisikleti
- 2000'li yıllardaki “Premium Rush” filmindeki tamirci
Bisikletler ek olarak popüler kültürde muhtelif tema ve fikirleri temsil etmek için de kullanılmıştır. Hürriyet, istiklal ve macerayı sembolize etmek için kullanılmışlardır. Ek olarak toplumsal statüyü, sınıfı ve isyanı temsil etmek için de kullanılmıştır.
Günümüzde bisikletler popüler kültürde popüler bir mevzu olmaya devam ediyor. Filmlerde, tv programlarında, müzikte ve sanatta öne çıkarlar. Ek olarak çevrecilik ve sürdürülebilirlik şeklinde muhtelif sebepleri teşvik etmek için de kullanılırlar.
VII. Bisiklet Yarışı
Bisiklet yarışı senelerdir mevcud bir spordur. Popüler bir izleyici sporudur ve yol yarışları, pist yarışları ve dağ bisikleti yarışları dahil olmak suretiyle birçok değişik bisiklet yarışı türü vardır.
Yol yarışları asfalt yollarda yapılır ve kısa ya da uzun mesafeli olabilir. Tour de France dünyanın en meşhur yol yarışıdır ve üç hafta süresince yapılır. Pist yarışları, eğimli dönüşlere haiz dairesel bir pist olan velodromda yapılır. Pist yarışları kısa ya da uzun olabilir ve bireysel ya da tayfa etkinlikleri olabilir. Dağ bisikleti yarışları off-road parkurlarda yapılır ve kros yarışları ya da yokuş aşağı yarışlar olabilir.
Bisiklet yarışı sıkıntılı ve coşku verici bir spordur ve yüksek düzeyde kondisyon ve yetenek gerektirir. Hem de fazlaca toplumsal bir spordur ve yeni insanlarla müşerref olmak ve dost edinmek için birçok fırsat vardır.
Bisiklet Savunuculuğu
Bisiklet savunuculuğu, bisikletin bir ulaşım ve eğlence aracı olarak teşvik edilmesidir. Bisiklet altyapısını iyileştirmek, bisiklet güvenliğini çoğaltmak ve bisiklet sürmeyi sıhhatli ve etraf açısından sürdürülebilir bir ulaşım şekli olarak teşvik etmek için emek vermeyi savunur.
Kendi topluluklarındaki bisiklet koşullarını iyileştirmek için çalışan mahalli gruplardan, eyalet ve federal düzeyde bisiklet kullanımını korumak için çaba sarfeden milli kuruluşlara kadar pek fazlaca değişik türde bisiklet savunuculuğu kuruluşu bulunmaktadır.
Bisiklet savunuculuk grupları çoğu zaman aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle muhtelif yollarla hedeflerine ulaşmak için çalışır:
- Halkı bisiklet sürmenin faydaları hikayesinde bilgilendirmek
- Bisikleti destekleyen politikaların savunulması
- Bisiklet altyapısını iyileştirmek için devlet kurumlarıyla beraber çalışmak
- Bisiklet güvenliği eğitimi verilmesi
Bisiklet savunuculuğu son yıllarda bisiklet sporunun büyümesinde mühim bir unsur olmuştur. Sözgelişi ABD Birleşik Devletleri'nde işe bisikletle giden insanların sayısı 2000'den bu yana %'den fazla arttı.
Bisiklet savunuculuğu önemlidir şundan dolayı daha bisiklet dostu bir dünya yaratılmasına destek sunar. Bisiklet savunuculuğu, bisiklet sürmeyi daha basit ve daha emin hale getirerek trafik sıkışıklığının azaltılmasına, hava kalitesinin iyileştirilmesine ve fizyolojik aktivitenin teşvik edilmesine destek olabilir.
IX. Bisikletin Geleceği
Bisikletin geleceği parlak. Bu büyümeyi yönlendiren bir takım unsur var:
- Bir ulaşım ve rekreasyon biçimi olarak bisikletin artan popülaritesi
- Yeni ve yenilikçi bisiklet teknolojilerinin geliştirilmesi
- Bisiklet sürmenin etraf ve esenlik faydaları hikayesinde artan farkındalık
Bu faktörlerin bir kararı olarak gelecek yıllarda satılan ve kullanılan bisiklet sayısında devamlı bir artış görmeyi bekleyebiliriz. Bu büyümenin aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım pozitif tesiri olacaktır:
- Trafik sıkışıklığının ve hava kirliliğinin azalması
- İyileştirilmiş halk sağlığı
- Artan toplumsal etkileşim
Bisiklet, toplumlarımız ve gezegenimiz üstünde pozitif bir tesir yaratma potansiyeline haiz, fazlaca yönlü ve sürdürülebilir bir ulaşım aracıdır. Geleceğe baktığımızda daha da fazla insanoğlunun bisiklete binmeyi tercih ettiğini görmeyi bekleyebiliriz.
Sual: Bisiklet ile üç tekerlekli bisiklet arasındaki ayrım nelerdir?
Yanıt: Bisikletin iki tekerleği, üç tekerlekli bisikletin ise üç tekerleği vardır.
Sual: En popüler bisiklet türü hangisidir?
Yanıt: En fazlaca tercih edilen bisiklet türü yol bisikletidir.
Sual: ABD Birleşik Devletleri'nde kaç birey bisiklete biniyor?
C: Amerika Nüfus Sayım Bürosu'na nazaran, ABD Birleşik Devletleri'nde işe gidip gelen 40 milyonun üstünde bisiklet kullanıcısı var.